هشتمین پیش‌نشست تخصصی همایش علمی هیئت و آئین‌های مذهبی ۱۴۰۳ با موضوع “هیئت و مدرنیته ایرانی” برگزار شد. این نشست با حضور محمدرضا کلاهی، جامعه‌شناس، و امیر صفری، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران، در اندیشکده هیئت و آئین‌های مذهبی برگزار شد و به بررسی نقش هیئت‌های مذهبی در بستر مدرنیته و چالش‌های آن پرداخت.
هیئت مذهبی؛ پدیده‌ای مدرن یا قدیمی؟
دکتر محمدرضا کلاهی، با تأکید بر پیدایش هیئت‌های مذهبی در دوران مدرنیته ایران، اظهار داشت که نگاه سنتی به هیئت به عنوان یک پدیده قدیمی، مانع از پژوهش‌های جدی درباره آن شده است. او بیان کرد که هیئت نه تنها یک مراسم عزاداری، بلکه یک ساختار اجتماعی با ویژگی‌های مدرن است که باید در بستر تحولات تاریخی و اجتماعی ایران بررسی شود.
نقش هیئت‌ها در انسجام و مشارکت اجتماعی
کلاهی همچنین به تغییرات ساختاری هیئت‌ها در دوران مدرن اشاره کرد و گفت: “هیئت‌ها به عنوان نهادهای اجتماعی، نقش مهمی در تبادل افکار و تقویت روابط میان اعضای جامعه دارند.” او افزود که این نهادها در شرایط بحرانی می‌توانند به عنوان محل حمایت و همبستگی اجتماعی عمل کنند.
تطبیق هیئت‌ها با چالش‌های مدرنیته
این جامعه‌شناس با تأکید بر ضرورت تطبیق هیئت‌ها با شرایط جدید، اظهار کرد: “هیئت‌ها باید به عنوان نهادهای اجتماعی فعال، در راستای تقویت هویت فرهنگی و مذهبی جامعه عمل کنند.” او افزود که هیئت‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای تقویت مشارکت اجتماعی و سیاسی عمل کنند و نقش مهمی در تحولات اجتماعی ایفا نمایند.
تأثیرات اقتصادی و سیاسی هیئت‌ها
امیر صفری، دیگر سخنران این نشست، به اهمیت نقش حوزه علمیه قم و طبقه متوسط مذهبی در شکل‌گیری هیئت‌های مذهبی اشاره کرد. او توضیح داد که هیئت‌ها می‌توانند به عنوان نهادهایی برای ایجاد فرصت‌های شغلی و اقتصادی عمل کنند و با برگزاری مراسم و فعالیت‌های مختلف، به تقویت اقتصاد جامعه کمک کنند.
نگاه نوین به هیئت‌ها در جامعه مدرن
صفری در پایان تأکید کرد که باید به هیئت‌ها به عنوان یک پدیده اجتماعی نوین نگاه شود و پژوهش‌های عمیق‌تری در مورد تأثیرات آن‌ها بر جامعه انجام گیرد.
همچنین می‌توانید ویدیوی کامل این نشست را مشاهده کنید:
