محمدحسین پویانفر، مداح برجسته اهل‌بیت (ع)، در یکی از نشست‌های تخصصی آهات، با محوریت بررسی ابعاد هنری و محتوایی مداحی، به چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی این هنر مذهبی پرداخت. او در سخنان خود به دغدغه‌های شخصی‌اش در زمینه حفظ نوحه‌های قدیمی اشاره کرد و گفت: «از اوایل دهه ۹۰ به این فکر افتادم که چرا بسیاری از نوحه‌های قدیمی که روزی بخشی از حافظه جمعی ما بوده‌اند، در حال فراموشی هستند. این موضوع باعث شد تصمیم بگیرم آن‌ها را بازخوانی کنم. اگر این کار را نمی‌کردم، احتمال داشت این آثار ارزشمند به‌طور کامل از بین بروند.»
این نشست تخصصی که به همت جمعی از پژوهشگران و فعالان فرهنگی در دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد، میزبان اساتید و کارشناسانی همچون علی‌محمد مؤدب، سیدمجید امامی، و پدرام جوادزاده بود. محوریت این نشست بررسی نوحه‌خوانی‌های فاطمیه سال ۱۴۰۱ و تأثیر فعالیت‌های محمدحسین پویانفر در ایجاد ارتباط میان سنت‌های قدیمی و نیازهای نسل جدید بود.
ویژگی‌های مداحی پویانفر از نگاه صاحب‌نظران
سیدمجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، در بخشی از این نشست به ویژگی‌های برجسته مداحی پویانفر پرداخت و اظهار داشت: «آنچه نوحه‌های پویانفر را متمایز می‌کند، صداقت و سادگی بی‌نظیر آن‌هاست. این ویژگی‌ها موجب شده است که اشعار او نه‌تنها برای مخاطبان قدیمی جلسات مذهبی، بلکه برای نسل جوان نیز بسیار جذاب باشد. او به‌خوبی توانسته مفهوم امیرالمؤمنین (ع) به‌عنوان یک قهرمان الهام‌بخش را در ذهن و قلب مخاطبان خود حک کند. این رویکرد نه‌تنها به جذب مخاطب کمک کرده، بلکه زمینه‌ساز گسترش ارزش‌های دینی در میان نسل‌های مختلف شده است.»
پیوند سنت و مدرنیته در هیأت ریحانهالنبی (س)
محمدحسین پویانفر مدیریت هیأت ریحانهالنبی (س) را بر عهده دارد؛ هیأتی که همواره به دلیل سادگی و خلوص جلسات آن شناخته شده است. اما آنچه این هیأت را از بسیاری دیگر متمایز می‌کند، استفاده هوشمندانه از ابزارهای مدرن برای ترویج پیام‌های مذهبی است. سیدمجید امامی در این زمینه گفت: «پویانفر توانسته تعادلی میان حفظ اصالت سنتی جلسات و بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌ای برقرار کند. این تعادل یکی از عوامل موفقیت او در جلب توجه طیف وسیعی از مخاطبان است.»
پویانفر به‌عنوان یک کنشگر اجتماعی
پدرام جوادزاده، موسیقیدان و پژوهشگر، در بخشی از سخنان خود با اشاره به فعالیت‌های اجتماعی محمدحسین پویانفر گفت: «او تنها یک مداح نیست، بلکه یک کنشگر اجتماعی است که با استفاده از سبک‌های جدید و جذاب توانسته قشر خاکستری جامعه، به‌ویژه نوجوانان و جوانان، را به جلسات مذهبی جذب کند. این موضوع نشان می‌دهد که او نیازهای جامعه امروز را به‌خوبی درک کرده و برای پاسخ به آن‌ها برنامه‌ریزی کرده است.»
بازخوانی نوحه‌های قدیمی: گامی برای احیای فرهنگ دینی
یکی از مهم‌ترین اقدامات محمدحسین پویانفر در سال‌های اخیر، بازخوانی نوحه‌های قدیمی است. او درباره این اقدام گفت: «نوحه‌های قدیمی بخشی از هویت دینی و فرهنگی ما هستند و نمی‌توانیم اجازه دهیم به دست فراموشی سپرده شوند. بازخوانی این آثار نه‌تنها به حفظ میراث فرهنگی ما کمک می‌کند، بلکه به نسل جدید نیز فرصت می‌دهد با این گنجینه ارزشمند آشنا شوند و از آن الهام بگیرند.»
او افزود: «بسیاری از این نوحه‌ها در گذشته به‌عنوان واسطه‌ای برای انتقال پیام‌های دینی عمل می‌کردند. بنابراین، زنده نگه‌داشتن آن‌ها به معنای حفظ بخشی از پیام‌های معنوی و تاریخی ماست.»
اهمیت مناجات‌خوانی در آثار پویانفر
محمدحسین پویانفر همچنین درباره نقش مناجات‌خوانی در برنامه‌های خود توضیح داد و گفت: «مناجات‌خوانی برای من جایگاه ویژه‌ای دارد و بسیاری از فعالیت‌هایم را به این موضوع اختصاص داده‌ام. شب‌های جمعه بهترین فرصت برای برگزاری جلسات مناجات است و خوشبختانه این جلسات همیشه با استقبال زیادی از سوی مردم روبه‌رو می‌شوند. این استقبال نشان می‌دهد که جامعه ما همچنان تشنه معنویت است و نیاز به فضاهایی برای آرامش روحی و ارتباط معنوی دارد.»
نگاهی به تأثیرگذاری مداحی پویانفر
یکی از موضوعات موردبحث در این نشست، بررسی میزان تأثیرگذاری فعالیت‌های محمدحسین پویانفر در ارتقای سطح جلسات مذهبی و گسترش پیام‌های دینی بود. علی‌محمد مؤدب، شاعر برجسته، در این زمینه گفت: «پویانفر توانسته با تلفیق هنر شعر و نوحه‌خوانی، مخاطبان خود را به شکلی عمیق تحت تأثیر قرار دهد. او از اشعاری استفاده می‌کند که نه‌تنها معنای غنی دارند، بلکه به لحاظ هنری نیز بسیار جذاب هستند. این موضوع باعث شده است که نوحه‌های او برای مخاطبان گوناگون، از افراد مسن تا جوانان، قابل‌درک و دلنشین باشد.»
جمع‌بندی: تلفیق هنر و معنویت در سبک پویانفر
نشست‌های تخصصی آهات به‌عنوان بستری برای گفت‌وگو و تبادل نظر میان هنرمندان و فعالان مذهبی، فرصتی ارزشمند برای بررسی جنبه‌های مختلف هنر مداحی فراهم می‌کند. محمدحسین پویانفر نیز در این نشست‌ها با تأکید بر اهمیت حفظ سنت‌ها و بهره‌گیری از ابزارهای نوین، مسیر جدیدی برای ترویج مفاهیم دینی ترسیم کرده است. او با بازخوانی نوحه‌های قدیمی، گسترش مناجات‌خوانی و استفاده از رسانه‌های مدرن، توانسته است الگویی موفق از پیوند میان سنت و نوآوری ارائه دهد؛ الگویی که نه‌تنها در حفظ میراث فرهنگی مؤثر است، بلکه به پاسخ‌گویی به نیازهای معنوی نسل‌های جدید نیز کمک می‌کند.
